شفقنا رسانه- با ادامه بیماری همهگیر جهانی کرونا آمار مبتلایان و فوتیها در ترکیه نیز مانند بسیاری از کشورها رو به افزایش است. این بیماری باعث شده علاقه مردم به اخبار بیشتر شده و مخاطبان اخبار آنلاین افزایش چند برابری داشته باشند. از سوی دیگر تیراژ روزنامهها به سرعت در حال کاهش است. آمار رسمی پرتیراژترین روزنامههای روزهای اخیر ترکیه از کاهش تیراژ روزنامهها نسبت به هفته گذشته حکایت دارد. روزنامه صباح که هفته گذشته ۲۴۱۶۱۵ نسخه تیراز داشته است، این هفته با کاهش ۴۸۷۹ نسخه به تیراژ ۲۳۶۷۳۶ نسخهای رسیده است. اما روزنامه sözcü (سوزجو-سخنگو) بیشتر از روزنامههای دیگر کاهش تیراژ را تجربه کرده و با ۱۳۶۲۶ نسخه کاهش نسبت به هفته پیش به ۲۳۰۷۰۲ نسخه در این هفته رسیده است. استقبال کم از روزنامهها و سیستم ضعیف اشتراک و توزیع خانگی روزنامهها در ترکیه از دلایل اصلی این وضعیت شمرده می شود؛ اما ویروس کووید -۱۹ نیز انگار پا به میدان گذاشته تا کمر مطبوعات را هرچه بیشتر خمیدهتر کند. محدودیتهایی اعمال شده جهت خروج از خانه باعث شده مردم و به ویژه کسانی که هنوز عادت دارند روزنامه کاغذی بخوانند کمتر در کوچه و خیابان دیده شوند.
از این رو عدهای افزایش علاقه به اخبار و کاهش تیراژ روزنامهها را به نگرانیها درباره ابتلا به ویروس کرونا از طریق کاغذ مرتبط میدانند. براساس گفتههای سازمان بهداشت جهانی احتمال ابتلا به ویروس کرونا از طریق کاغذ روزنامه کم است اما با این حال روزنامه sözcü در ابتکاری جالب و با یک کار ابداعی در حالیکه شماره روز دوشنبه خود را در میان صفحهای خالی و سفید پوشانده بود نوشت: « میان شما و ویروس فاصله انداختیم.» این روزنامه با درک نگرانی مخاطبان خود کاوری برای روزنامه طراحی کرده که این جملات را روی آن نوشته است: « پاره کن بنداز بره. روزنامه تر و تمیز را با خیال راحت بخوان. سلامت بمانید، درخانهتان بمانید.».
روزنامه sözcü در توضیح این اقدام خود اینگونه نوشته است: « سلامتی شما مخاطبان عزیز برای ما از همه چیز مهمتر است. از همین رو به دلیل ویروس کرونا اقدامی که برای اولین بار در مطبوعات دنیا انجام میشود را شروع میکنیم. روزنامه شما سوزجو از امروز با یک فداکاری بزرگ با یک کاور سفید ۴ صفحهای منتشر خواهد شد. روزنامه شما سوزجو در چاپخانههای خود بدون تماس دست و حتی چشم، چاپ و به صورت اتوماتیک بستهبندی میشود. اما این احتمال وجود دارد که روزنامه در هنگام توزیع در معرض عوامل بیرونی قرار گیرد به همین دلیل از شما میخواهیم تا کاور ۴ صفحهای آن را جدا کرده و دور بندازید.
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی خطر ابتلا به ویروس کرونا از محصولاتی مانند روزنامهها کم است. مرکز کنترل بیماریهای آمریکا نیز تأیید کرده است که قابلیت بقای ویروس کرونا بر روی سطوحی مثل روزنامهها ضعیف بوده و بنابراین خطر عفونت بسیار کم است.
دور ماندن از بوی کاغذ آسان نیست
علاوه بر این روزنامهYeni Yaşam (حیات نو) نیز در پیامی اعلام کرد که تا زمانی که وضعیت سلامت به حالت عادی برگردد نسخه کاغذی خود را منتشر نخواهد کرد و فعالیت خود را از اینترنت ادامه خواهد داد. این روزنامه در اطلاعیهای با عنوان « این یک وداع نیست» نوشت: «ما به نوشتههای آغازین عادت داریم نه به نوشتههای وداع. پرافتخارترین بخش از سنت مطبوعات آزاد همین حس تداوم است. اما این بار با یک وضعیت بسیار خاصی که ناشی از تعهد و مسئولیت هست روبه شدهایم. همانطور که همه میدانند اپیدمی کرونا ویروس روز به روز صعود جدیتری را نشان میدهد. در این شرایط صحیح نمیدانیم تا افراد زیادی از جمله تحریریه، گرافیک، امور فنی و چاپ و توزیع که هر روز با حمل و نقل عمومی به مؤسسه رفت و آمد میکنند را در یک مکان نگه داشته تا نظم کاری را حفظ کنیم. به همین دلیل از امروز کار خبری خود را در صفحه اینترنتی ادامه خواهیم داد. همچنین به صورت نمادین و برای آرشیو، صفحات خود را به صورت پی دی اف آماده کرده و در سایت بارگذاری خواهیم کرد. دور ماندن از بوی کاغذ آسان نیست. ما حسرت صبحهایی را خواهیم خورد که روزنامه را مانند نان تازه از فر بیرون آورده و ورق بزنیم تا آنچه از اخبار درست و غلط خود نوشتهایم را مرور کنیم. اما مقدسترین چیز سلامتی است. درست است، این نامه وداع نیست. کار ما سلام دادن است. آن روز خواهد آمد که ما دوباره با کاغذ آشنا خواهیم شد و شما با روزنامهتان. خیلی دور نیست.»
journo.com.tr
t24.com.tr
ترجمه: هادی خیری