شفقنا رسانه-دومین کرسی آزاد اندیشی رسانه ای باموضوع مدیریت بحران سیل با تاکید بر نقش رسانه ها در دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاداسلامی برگزار شد. مسعود تجریشی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست، سحر تاجبخش معاون وزیر و رییس سازمان هواشناسی و اکبر نصراللهی استاد مدیریت بحران و رییس دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه از سخنرانان این نشست بودند.
سازمان های متولی مدیریت بحران باید چابک باشند
به گزارش شفقنا رسانه؛،اکبر نصراللهی رئیس دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد در ابتدای این نشست گفت :کشور ما جزء کشورهایی است که در معرض مخاطرات و بحران های زیادی از جمله سیل است و براساس آمارهای موجود از ۴۰ بحران شناسایی شده در دنیا ، بیش از ۳۰ بحران در ایران اتفاق افتاده است. بنابراین کشوری که در معرض این تعداد بحران است باید تمام سازمان ها و تمام نهادهای مرتبط با این بحرانها چابک باشند. اگر مسئولان و مردم آمادگی لازم را داشته باشند این مخاطرات تبدیل به بحران نمیشود.
او ادامه داد: از سال ۱۳۳۴ تا ۱۳۹۴ سیل در تهران جان ۲۷۷۹ نفر را گرفته و ۶۹۳ مصدوم در پی داشته است. همچنین در سال های اخیر در ایلام ۸ نفر کشته داشته است . همزمان با عید فطر سال ۹۴ در سیلابهای استانهای مازندران، گلستان،خرسان شمالی و البرز و سایر استانها مجموعا ۱۹ کشته داشتهایم. بنابراین در مقوله سیل مشاهده میکنیم که چقدر جان و مال انسان ها از دست رفته است به خاطر اینکه احتمالا برخی دستگاه ها کارشان را درست انجام نداده اند.ولی اگر مثلا سازمان هواشناسی به موقع پیش بینی می کرد و خوب اطلاع رسانی می کرد و مردم ،مسئولان و رسانه ها به موقع حساس می شدند ،احتمالا باعث کشته شدن هموطن هایمان نمی شد. بنابراین سیل و زلزله و طوفان مخاطرات طبیعی است اما آنچه غیر طبیعی است اینکه ما میدانیم در معرض این مخاطرات هستیم اما متاسفانه برنامه جامع و کامل نداریم و سعی نمیکنیم که با ایجاد آمادگی و چابکسازی تلفات یا خسارت را کاهش دهیم.
نبود سخنگوی واحد در هنگام بحران یک چالش مهم است
این استاد دانشگاه با انتقاد از نبود یک سخنگو برای ارائه اطلاعات هنگام بحران توضیح داد: در هنگام بحران نمی توان یک نهاد مشخصی را مسئول دانست بلکه نهادهای اجرایی ،قوه قضاییه و دیگر نهاد ها هم مسئول هستند و من فکر می کنم ما ساختارهای لازم را هم در این رابطه به اندازه کافی برای مدیریت کردن بحران داریم ولی به کار نمی بندیدم .مثلا صدا و سیما در روز ۱۵۰ ساعت خبر پخش میکند که این آمار در کنار فعالیتهای روزنامهها، خبرگزاریها و پایگاههای خبری است.اما در کشور ما سخنگوی بحران چه کسی است؟ما سخنگو نداریم .و در کشوری که تا این حد مخاطره و بلایا وجود دارد باید سخنگو و ستاد و فرمانده بحران وجود داشته باشد و اطلاعات را به موقع بدهد تا مردم اطلاعات و اخبار را از مراجع رسمی بگیرد.اما چون رسانه ها و دستگاه های متولی مدیریت بحران کارشان را خوب انجام نمی دهند ،مردم به کانال های و دیگر شبکه های خبری که اعتبار لازم را ندارند مراجعه می کنند و همین یک چالش امنیتی برای کشور می شود.
هماهنگی بین دستگاه های اجرایی هنگام بحران وجود ندارد
به گزارش شفقنا رسانه،در ادامه این نشست دکتر مسعود تجریشی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست درباره نقش عوامل انسانی که منجر به سیل اخیر شده است، گفت: ایران جزء ۱۰ کشور بالا از نظر آمار بلایای طبیعی است که در ۳۰ سال اخیر همیشه با این بلایا مواجه بوده است. این در حالی است که این مسئله درباره سیل صدق نمیکند و همکارانی که در سازمان هواشناسی هستند وقتی می خواهند از آب و هوای سال آینده خبر دهند می گویند پیش بینی ما این است که سال آینده،آیا سال خوب یا بدی است .پس وقتی پیش بینی هیدرولوژیکی می کنیم یک اشتراکاتی با وزارت نیرو پیدا می کنیم
او با انتقاد از نبود هماهنگی بین دستگاههای اجرایی کشور توضیح داد: متأسفانه هماهنگی لازم بین دستگاهها به نحوی که هر یک وظایف خود را به صورت مشخص در شرایط بحرانی و به طور هماهنگ با سایر دستگاهها داشته باشد ،نداریم. البته که این مسئله تنها شامل کشور ما نمیشود و کشورهای تونس و مصر نیز این مشکل را دارند. در سیل اخیر مسئله رعایت نکردن حریم رودخانهها سبب خسارات زیادی شد. این نشانگر آن است که قانون و سیستم ناظر در اجرای قانون بازدارنده نبوده است.
تجریشی مثال زد: به عنوان مثال درباره شهر مشهد وزارت نیرو کانالهای آب را به مدت ۵۰ سال به شهرداری اجاره میدهد و شهرداری در کنار مدیریت این کانالها اجازه درآمدزایی نیز دارد. در این بین محیط زیست به عنوان یک سازمان حاکمیتی تنها زمانی میتواند نظری داشته باشد که آب جاری در این کانالها آلوده شود که در این حالت سازمان حفاظت محیط زیست موظف است این مسئله را گزارش و به قوه قضائیه ارجاع دهد.از مصداقهای دیگر نقش محیط زیست در تصمیمهای کشوری میتوان به این مسئله اشاره کرد که فرض کنید میخواهیم سدی را در یک منطقه با پوشش جنگلی بسازیم؛ در این بین اگر وزارت نیرو عنوان کند که با ساخت این سد آب مورد نیاز مردم تامین میشود حالا اگر سازمان جنگلها و مراتع بخواهد به این مسئله ورود کند تنها میتواند هزینه ااز بین رفتن پوشش جنگلی را از وزارت نیرو دریافت کند تا این پوشش را در یک نقطه دیگر ایجاد کند آن هم به این دلیل است که موضوع تأمین آب آشامیدنی مورد نیاز مردم یک منطقه اهمیت بسزایی دارد. در این بین سازمان محیطزیست میتواند با دریافت گزارشهایی از وزارت نیرو از آثار منفی و مثبت ساخت چنین سدی مطلع شود تا با بررسیهایش مشخص شود آثار زیستمحیطی پایینی را در پی خواهد داشت.
سازمان مدیریت بحران خود در بحران است
به گزارش شفقنا رسانه ،نصراللهی با انتقاد از وضعیت اطلاع رسانی سازمان مدیریت بحران کشور گفت: آنچه مورد سوال است و باید آقای تجریشی به آن پاسخ دهند این است که در جریان بحران سیل اگر سازمان محیط زیست کجاها وارد می شد مردم کمتر دچار خسارت می شدند ؟و اشکال کار به لحاظ مدیریت بحران در حوزه شما چیست؟
او ادامه داد: به نظرم امروز جای مدیریت بحران کشور خالی است .بالاخره در این اوضاع مردم و رسانه ها سوالات زیادی دارند که باید به موقع پاسخ داده شود واقعا رسانه ها از جهتی مظلوم واقع شدند چرا که سوال های بسیار جدی دارند و موقع بحران وقتی آنها را می پرسند می گویند خب الان بحران است و نباید سوال بپرسید .به نظرم سازمان مدیریت بحران کشور خودش در بحران است با ویزگی هایی که درباره ایران گفتم ،سازمان مدیریت بحران آن باید بسیار چابک و به روز باشد و مخاطرات آینده را هم پیش بینی کند ولی الان به دلایل مختلف خود در بحران است .
این استاد دانشگاه با اشاره به نمونه هایی از وضعیت اطلاع رسانی مدیریت بحران بیان کرد: مردم در هنگام بحران مراجعه شان به بالاترین حد و سطح خود می رسد چرا که جان و مال مردم در معرض خطر است.من در بحران های قبلی سایت سازمان مدیریت بحران و ادبیات آنها را بررسی کردم .اوج بحران سیل در روزهای ۲۹ و اوایل سال بود وقتی سایت مدیریت بحران را بررسی می کنید به عنوان یک جایی که مردم در هنگام بحران طبیعتا به آنجا بیشترین مراجعه را دارند، جالب است که ۲۸ استان کشور که اداره مدیریت بحران دارند فاقد سایت به روز مدیریت بحران هستند و جالب تر اینکه از این ۳۱ اداره کل مدیریت بحران در استان های مختلف ۱۳ استان اصلا سایت ندارند و ۱۲ استان دارای صفحه و لینک هست از میان این اداره کل ها فقط سه استان فارس ،مازندران و یزد سایت خود را به روز رسانی کردند .
او افزود: جالب است که لرستان که در معرض سیل بوده ،سایت این سازمان آخرین خبرش مربوط به دی ماه سال گذشته بوده است و سایت استان گلستان و مازندران برای اسفند سال گذشته است و استان خوزستان مربوط به ۸ روز قبل از بارندگی ها بوده است .خب این وضعیت سایت سازمان مدیریت بحران است .روز گذشته که باز سایت سازمان مدیریت بحران را نگاه می کردم در بخش فیلم و عکس آن هیچ فیلم و عکسی از مناطق سیل زده و مردم نیست خب مردم با چه امیدی به این سایت مراجعه کنند که نیاز خبری و اطلاعاتی شان برطرف شود.
نصراللهی با اشاره به ضرورت تغییر در رفتار سازمان مدیریت بحران تشریح کرد: متاسفانه سایت سازمان مدیریت بحران کشور ،شهرت محور و مسئول محور است و هیچ آموزشی هم در باره برخورد مردم با بحران ها در این سایت وجود ندارد .این روزها ما بمباران خبری سیل مواجه هستیم در روزهای اخیر طبق بررسی هایی که انجام دادم فقط سه خبر در سایت مدیریت بحران کشور است که آنها هم مصاحبه هایی از رئیس سازمان و مقامات است. باید سازمان مدیریت بحران تکلیف اش را با خودش و مردم روشن کند و به لحاظ رسانه ای کانال سایت و خبرگزاری و سایر امکانات ارتباطی تغییری ایجاد کند یا از امکانات و ظرفیت های موجود استفاده کند و رویکرد اش را از حالت سنتی به رویکر تعاملی تغییر دهد و راهبرد اش را به راهبرد فعال و فوق فعال تغییر دهد .
هواشناسی مبنایش بر اساس احتمالات است که امکان خطا هم وجود دارد
به گزارش شفقنا رسانه ،در ادامه این نشست تاجبخش رئیس سازمان هواشناسی گفت: در بحث هواشناسی پدیدهها و مخاطرات با مقیاسهای متفاوت وجود دارند به عنوان نمونه پدیدههایی داریم که در مقیاسهای زمانی ثانیه، دقیقه، ماه و حتی چند سال و در مقیاس مکانی متر یا چندهزار متر اتفاق میافتند. بنابراین دوره پدیدههای هواشناسی چه از نظر زمان و چه مکان متفاوت است. اما نکته مهم رصد و دیدبانی این پدیدهها به درستی است؛ در این راستا نیاز است شبکهای وجود داشته باشد که بتواند با کوچکترین و دقیقترین مقیاس پدیدهها را دیدبانی کرد که البته چنین شبکهای در هیچ کجای دنیا وجود ندارد پس نمیتوانیم پیشبینی دقیق و یقینی داشته باشیم. بنابراین براساس احتمال پیشبینی میکنیم و این مسئله در تمام دنیا مرسوم است.
او ادامه داد: برای اینکه بتوانیم این احتمال را به یقین تبدیل کنیم باید به زمان وقوع پدیده نزدیک باشیم. به عنوان مثال در کشور خودمان برای مخاطراتی که اتفاق میافتد از ۳ روز قبل از وقوع مخاطره پیشبینی میکنیم. در سیلاب اخیر از ۷۲ ساعت قبل وقوع بحران پیشبینی کردیم در قدم بعدی ۴۸ ساعت قبل از وقوع بحران هشدار صادر کردیم.و در سیل های اخیر این کار را کردیم از ۷۲ ساعت قبل از اینکه سیلاب اتفاق بیافتد ما پیش بینی آن را داریم بیست و چهار ساعت که به رخ داد نزدیک می شویم اخطاریه صادر می کنیم که شرایط سنگین تر شده به خصوص که الان فصل بهار است و هوا متغیر است مدل های پیش بینی عددی با احتمال بیشتری همراه است .
تاجبخش توضیح داد:پیش بینی هست و از دو هفته پیش هم ما می توانیم پیش بینی را ببینیم ولی صحت پیش بینی ها پایین است. بودجه ایالات متحده برای هواشناسی اش در یک سال چهار هزار میلیون دلار است و بودجه کشور آلمان هفتصد و پنجاه میلیون دلار ولی بودجه ما تقریبا از یک صدم این ها هم پایین تر است. من قصدم از بیان این ها نه توجیه و نه فرار از موقعیت ها است بلکه می خواهم واقعیت ها را بدانید.
تاجبخش در ادامه به اطلاعیه ها و اخطارهای سازمان هواشناسی در روزهای پایانی اسفند ماه اشاره کرد و گفت: اولین سیلاب روز ۲۶ تا ۲۹ اسفند ماه سال گذشته اتفاق افتاد که بیشتر بر روی استان گلستان بود و ما اطلاعیه را در روز ۲۴ اسفند ماه و اخطاریه را در روز ۲۵ اسفند ماه صادر کردیم و در متن آن اعلام کردیم که احتمال سیلابی شدن مسیرها، طغیان رودخانه ها، رانش زمین، وزش باد شدید، سیل و… در استان گلستان با حاکمیت شرقی و در شرق استان مازندران وجود دارد.
او ادامه داد: پیش بینی های هواشناسی هم در دو سطح است. یک سطح ستادی داریم که کل کشور را پیش بینی می کند و یک سطح استانی داریم که هرکسی در استان خود انجام می دهد. بنابراین مدیران استانی ما که در جلسات بحران شرکت می کنند برای استان خود با دقت بیشتری توضیح می دهند.
تاجبخش با اشاره به سامانه بارشی دوم و سوم و اخطارهای سازمان هواشناسی گفت: برای سامانه دوم که در روز ۳ تا ۶ فروردین ماه بود از روز ۲۹ اسفند اطلاعیه و در روز یک فروردین اخطاریه صادر کردیم و در متن آن به سیلابی شدن کرخه ، کارون و دز هشدار دادیم. سیلاب سوم هم که در ۱۲ و ۱۳ فروردین ماه بود و ما از ۸ فروردین اطلاعیه و در روز ۱۰ فروردین اخطاریه ان را صادر کردیم.
او ادامه داد: هرچه به زمان سیلاب ها نزدیک تر می شدیم اخطاریه ها بیشتر می شد. اخطاریه ها به تمام سازمان های مرتبط و درگیر فرستاده می شود. از دفتر مقام معظم رهبری گرفته تا ریاست جمهوری، سازمان های مدیریت بحران، فرودگاه ها و… . پس امسال اطلاعیه ها و اخطاریه ها طبق نرم جهانی انجام شده است. ضمن اینکه از رسانه های زیادی استفاده کردیم. من خودم سه بار در رسانه ملی حضور داشتم. از طرفی هم از سامانه های پیامکی استفاده کردیم و اطلاعیه ها را برای تمام مدیران بحران، تمام استانداران و افراد مرتبط فرستادیم. همچنین بر روی سامانه تلفن گویای ۱۳۴ هم اطلاع رسانی می کنیم. این درحالی است که تمام اطلاعیه ها و اخطاریه ها بر روی سایت سازمان هواشناسی در سطح ستاد و استان ها هم منتشر می شود. همکاران ما را در رادیو و تلویزیون به صورت برنامه ای، خبری، بدون مجری و… اطلاعات وضع هوا را اعلام کرده اند. بنابراین سازمان هواشناسی از لحاظ صدور اطلاعیه ها و اخطاریه ها مشکلی نداشته است.
نصراللهی در ادامه تاکید کرد: قبول دارم و گزارشگر سازمان شما را در تلویزیون و رادیو همه دیدیم و می شناسیم و اینکه اطلاعیه ها و اخطاریه های سازمان شما در تلویزیون، بخش های خبری، خبرگزاری ها و… منتشر شده شکی نیست ولی در اینجا یک سوال بسیار مهم و اساسی مطرح است. این گزارش های شما در قالب اخطاریه، اطلاعیه، پیامک و… آیا مردم را حساس می کند؟ آیا مردم را به این جمع بندی می رساند تا خود را متناسب با مشکل و بحرانی که به آن رسیدید آماده کنند؟ آیا ادبیات اطلاعیه ها و اخطاریه های شما که همانند سال های قبل است دوستان رسانه ای را به این جمع بندی می رساند که باید کار خاصی انجام دهند تا احساس خطر را به مردم منتقل کنند؟ من بعید می دانم چنین چیزی اتفاق افتاده باشد. قبول دارم به لحاظ شکلی و فرمی پیش بینی های شما درست است ولی مردم ، مسئولان و رسانه ها را حساس نمی کند.
نصراللهی ادامه داد: باید بگویم این پیش بینی درست شما با ادبیات مناسب و هشدار دهنده منتقل نمی شود تا رسانه ها، مسئولان و مردم را حساس کند. مردم با ادبیات شما عادت کردند و نیاز است با ادبیات و لحن دیگری با مردم صحبت کنید تا متوجه خطر شوند. بنابراین لازم است تا همکاران شما دوستان خبری ، رسانه ای و ارتباطاتی را آموزش دهند تا با ادبیات شما آشنا شوند. نکته دوم دوستان هواشناسی در صداوسیما و جاهای دیگر که از کارمندان شما هستند آموزش خبر ، رسانه و گویندگی ببینند تا بتوانند با ادبیات و لحن متفاوت این حساسیت و هشدار را به مردم منتقل کنند.
او با اشاره به پژوهش بررسی بخش های مختلف تلویزیونی مربوط به کارشناسان هواشناسی در سال های ۹۳، ۹۴ و ۹۵ اظهار داشت: براساس این پژوهش تقریباً نیمی از گزارش های هواشناسی در بخش های مختلف خبری حساس کننده و هشدار آمیز نبوده است. بیان احتمالات خیلی در ادبیات هشدار آمیز جای نمی گیرد. ۲۲ درصد از رویدادهای بحرانی در اطلاعیه سازمان هواشناسی اصلا پیش بینی نشده بود. با مقایسه ادبیات بحران ها و وقایع عادی به این نتیجه رسیدیم که ادبیات شما در هر دو شرایط فرقی نداشته و تقریبا یک نوع بوده است. از طرفی هم ۳۳ درصد از گزارش های سازمان هواشناسی در بخش های خبری با انچه که در اطلاعیه های پیش بینی شده آمده انطباق نداشت. ۹۲ درصد از گزارش های سازمان هواشناسی در بخش های خبری از کارشناسان برای آموزش به مردم و صاحبان مشاغل در معرض بحران استفاده نشده است.
نصراللهی ادامه داد: یعنی فقط اعلام کردید احتمال سیلاب یا رانش در زمین وجود دارد ولی به مردم این آموزش داده نشده که اگر قرار است در فلان استان برف ببارد مردم چگونه محصولاتشان را محافظت کنند. این مسائل باعث شده دروازه بان رسانه ای این اطلاعیه ها و اخطاریه ها را در اولویت پایین و با زمان خیلی کم پخش کنند. نکته ای که وجود دارد این است که رسانه ها در مورد سیل اخیر چکار کردند. همکاران شما در صداوسیما نوید می دادند که بارش های خوبی در پیش رو داریم و ابراز خوشحالی می کردند. این ادبیات مردم را نسبت به خطر حساس نمی کند.
در ادامه تاجبخش در پاسخ به صحبت های نصرالهی توضیح داد: نحوه گزارش دادن به مسئول با مردم فرق می کند. ما ادعای بهترین پیش بینی ها را نداریم ولی تا جایی که در توانمان و نیاز کار باشد اطلاع رسانی می کنیم. یکسری محدودیت های دستگاهی وجود دارد و به ما ارتباطی ندارد. همکار ما در تلویزیون ۲ دقیقه زمان دارد تا خبرش را اعلام کند. بنابراین راه دیگری جز این شیوه بیان خبر وجود ندارد. قطعا ما بهتر از هر کس دیگری توانمندی ها و ناتوانی های خودمان را می شناسیم. اینکه می فرمایید ۲۲ درصد رویداد ها پیش بینی نشده از نظر من خیلی خوب است. این یعنی ۷۸ درصد آن ها درست پیش بینی شده است. مخاطرات جوی پدیده های حدی هستند. یعنی اگر شما پیش بینی های بلند مدت را ببینید این ها اصلا در آن دیده نمی شود. به عبارتی ما نمی توانستیم بگوییم آخر اسفند و فروردین سیل می آید.
او ادامه داد: در خصوص ادبیاتی که می فرمایید قطعا اینگونه نیست. ما در شرایط عادی هیچ وقت اطلاعیه و یا اخطاریه صادر نمی کنیم. اینکه می گویید نوشتار این اطلاعیه ها و اخطاریه ها را اصلاح کنیم قبول دارم. هرچقدر قیق تر بنویسیم بهتر است. اینکه گفتید آموزش نمی دهید باید بگویم ما هم آموزش می دهیم و هم اموزش می بینیم. ما چند دوره آموزشی از صداوسیما دعوت کردیم تا همکاران ما در تلویزیون را آموزش دهند. چند دوره هم آن ها را آموزش دادیم.
نصرالهی در ادامه صحبت های تاجبخش با اشاره به سابقه فعالیت خود در سازمان صداوسیما تاکید کرد که چنین آموزش هایی نبوده است و گویا به خانم دکتر اشتباه گزارش داده شده است.
تاجبخش در ادامه تاکید کرد: ما پیش بینی را می دهیم ولی مدیریت بحران باید آن را کنترل و مدیریت کند. دادن آموزش به مردم اینکه در زمان سیل، گردوغبار و … چکار کنند در تخصص و کار ما نیست. اگر به طور کلی در گزارش هایمان این کار را می کنیم به دلیل درخواستی است که از ما می شود. در استانداردهای بین المللی روش هایی وجود دارد که می گوید کارشناسان هواشناسی تا توصیه جلو بروند ما این کار را هم تجربه کردیم ولی هنوز به صورت گسترده انجام نمی شود چون در توانمان نیست.
تاجبخش همچنین درباره نقش بارورسازی ابرها در سیلاب اخیر گفت: بارورسازیها اقدام درستی است اما مهم این است که با چه هدف انجام شود. ضمن اینکه سیلابهای اخیر به هیچ وجه ربطی به بارورسازی ابرها نداشته است.
زبان رسانه و مشارکت مردم می تواند به کاهش آسیب پدیده های حدی کمک کند
تجریشی با اشاره به اظهارات مجری نشست و سخنان دکتر نصراللهی توضیح داد: دوستان می خواهند بگویند مسئله سیل یک مسئله فنی نیست و حتی اگر پیش بینی هم کنیم باید با زبانی گیرا به مردم منعکس شود و مردم نسبت به آن حساس شوند و آن را باور کنند. ضعف بسیار بزرگ سازمان محیط زیست و بسیاری از سازمان های فنی در کشور نداشتن مترجمی است که با زبان مردم اطلاعات را منتقل کند. خواسته شما بسیار درست است. به عبارتی دوستان می خواهند بگویند هرچقدر بحران ها را خوب پیش بینی کنیم ولی اگر نتوانیم با زبانی مناسب ان ها را به مردم منتقل کنیم به هدف اصلی نرسیده ایم. اگر بخواهیم اعتماد سازی کنیم و مردم به پیش بینی ها اعتماد کنند نیاز است تا نظام جدیدی را ایجاد کنیم.
تاجبخش ضمن اشاره به اینکه اگر پیش بینی های هواشناسی نبود ما بالای هزار کشته در نواحی غرب کشور داشتیم گفت: در خصوص مدیریت منابع آب مسئله فرق می کند. زمانی که هنوز چهار یا پنج ماه از سال باقی مانده که بیشترین بارش ها را هم داریم نمی توانیم آب سدها را تا ۹۰ رصد نگهداریم حتی اگر پیش بینی خشکسالی داشته باشیم. در پیش بینی های بلند مدت این حوادث حدی دیده نمی شود. بنابراین اگر ما چند درصد احتمال حوادث حدی می دادیم باید آب این صدها را زودتر تخلیه می کردیم. در خصوص ادبیات سایت هم سعی می کنیم از دوستان رسانه و کارشناسان هم کمک بگیریم.
تجریشی در پایان تاکید کرد: ما به صورت سازه ای نمی توانیم با پدیده های حدی مثل سیلاب و خشکسالی مقابله کنیم و آسیب پذیر هستیم. زبان رسانه و مشارکت مردم می تواند به کاهش این آسیب ها کمک کند.