شفقنا رسانه- ماجرای تجاوز به چند نوجوان در شوشتر به مباحث پر سر و صدای این چند روز در رسانهها و فضای مجازی بخصوص توییتر و اینستاگرام تبدیل شده است. خیلی ها با هشتک تجاوز به کودکان شوشتر خواستار مجازات متجاوز شدند و با قربانیان و خانواده آن ها همدردی کردند. در این میان انتشار تصویری از متجاوز و قربانیان آن در حین تجاوز در صفحه اینستاگرام و توییتر یکی از خبرنگاران خارج نشین با ادعای دفاع از حقوق این کودکان و کمک به روند پیگیری این پرونده آن هم در شهر کوچکی چون شوشتر واکنش هایی به همراه داشت. وظیفه خبرنگاران و فعالان رسانه ای اطلاع رسانی با در نظر گرفتن رعایت حریم خصوصی قربانیان تجاوز، اصول اخلاقی، عرفی ، دینی و روانی ناشی از آن است. آیا انتشار چنین تصاویری آن هم در صفحه اینستاگرامی و توییتری پرمخاطب، حریم خصوصی قربانیان تجاوز را نقض نمی کند؟ آیا انتشار این تصاویر آن هم بدون درنظر گرفتن آسیب های روانی ناشی از آن می تواند توجیهی منطقی جهت افشاگری و کمک به پیگیری پرونده باشد؟ در قوانین کشورهای اروپایی و امریکایی با منتشر کنندگان چنین تصاویری چگونه برخورد می شود؟ در ادامه واکنش اهالی رسانه به انتشار این تصویر را بخوانید:
به گزارش شفقنا رسانه، علی علیزاده تحلیلگر سابق بی بی سی انتشار تصویر متجاوز و قربانی در حین تجاوز را غیر قانونی و مغایر اخلاق اجتماعی دانست و در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «حتی از منظر لیبرالی چنین کاری هم غیرقانونی و هم مغایر اخلاق اجتماعی است. کودکان حقوق مطلقهای دارند که در اختیار خانواده و والدین آنها هم نیست. بنابراین حتی رضایت خانواده برای نشر این تصاویر کفایت نمی کرد. حتی براساس نگاه لیبرال، این کودکان در زمان رسیدن به سن انتخاب قانونی یعنی هجده سالگی، دیگر انتخاب و قدرتی در تصویری که جامعه از آنها می سازد ندارند و با انتشار این تصاویر و اخبار، تصویر عمومی از انها برای ابد تغییر یافته. آنهم نه در ابعاد محلی شوشتر. بلکه در ابعاد هشتاد میلیونی کشوری! اگر او چنین عکس هایی را از کودکان بریتانیایی/آمریکایی منتشر می کرد تمام اکانتهای مجازیش بلافاصله بسته، توسط پلیس بازداشت و تا دادگاه از روزنامهنگاری منع می شد و رسانهها بصورت خودکار و براساس عرف از تریبون دادن به او خودداری می کردند. اما انگار کودکان و جامعه ایرانی یتیم اند.»
محمد بلوری روزنامه نگار پیشکسوت حوزه حوادث هم در گفتگو با ایسنا درباره این ادعا که شاید انتشار تصاویر فجیع از تجاوز به کودکان شوشتری، بتواند به روند پیگیری این پرونده کمک کند، مخالفت کرد و گفت: در گذشته به هیچ وجه رسانهها دست به چنین کارهایی نمیزدند. انتشار عکسهایی که باعث پریشانی مردم و آبروریزی خانوادهها میشود، اصلا با اخلاق حرفهای مطابقت ندارد.
او همچنین توضیح داد: در گذشته روزنامهها در انتشار اخبار حوادث بیشتر به جنبههای ایمنی و سلامت جامعه توجه میکردند. به عنوان مثال در جریان پیگری پرونده «خفاش شب»، هدف اصلی ما در روزنامه این بود که به جامعه هشدار دهیم و برای جلوگیری از قتلهای بیشتر بتوانیم اطلاعرسانی درستی داشته باشیم. انتشار عکسهای نامناسب و جزئیات حوادث نه تنها هیچ کمکی به جامعه نمیکند، بلکه باعث آسیب بیشتر به خانوادهها نیز میشود.
سارا سبزی خبرنگار ایسنا هم در توییتر خود نوشت:« درباره فاجعه تجاوز به کودکان شوشتر حرف بزنیم، داد بزنیم، پیگیری کنیم، تجمع کنیم، هرکاری کنیم، فقط اون عکس ها رو پخش نکنیم! اون عکسارو پخش نکنیم! اون عکسارو پخش نکنیم!»
روح الله نخعی دبیر صفحه جهان در روزنامه همدلی هم به انتشار تصاویر قربانیان تجاوز در شوشتر واکنش نشان داد و نوشت:«کسی که نمیفهمد چرا نباید عکسی که یک جانی از لحظه تجاوز خودش به کودکان منتشر کرده را آن هم در حساب توییتری پرمخاطب و بدون هیچ هشدار و استفاده از گزینههای محتوای حساس بازنشر کند، غلط کرده اسم خودش را میگذارد روزنامهنگار.»
احمد دستاران خبرنگار دیگری بود که با به اشتراک گذاشتن خبر محکوم شدن یک شهروند امریکایی به ۳ سال زندان به دلیل پخش کردن تصاویر سوء استفاده جنسی از کودکان در اینترنت نوشت:« محاسبه کنید جمع سالهای زندان علینژاد در آمریکا به خاطر انتشار فیلم و عکس دبیرستان معین و ماجرای شوشتر و غیره رو؟»
امیر علی صفا دانش آموخته حقوق و فعال رسانه ای هم نوشت:« یکنفر چقدر باید خالی از انسانیت بشه که برای کاسبی خودش، ده روز بعد از بازداشت و وقتی متهم در زندانه و پرونده در جریان عکسهای لحظه تجاوز به کودکان رو منتشر کنه؟ شوک گسترده مجدد به خانواده قربانیان و ترس قربانیان دیگر از این پخش شدنها و احتمال سکوتشون وحشتناکه.»
یسری بخاخ خبرنگار دیگری بود که به این کار واکنش نشان داد و توییت زد:« تصاویر تجاوز به کودکان رو منتشر نکنید. اون ابلهی که خودش رو خبرنگار و فعال و مبارز میدونه باید ریپورت بشه. صورت قربانیها رو محو کردید. خودشون که میفهمن عکسشونه. خانواده هاشون که میفهمن!»
امیر علی علامه زاده روزنامه نگار، خطاب به خبرنگاران در پوشش اخبار مربوط به تجاوز نوشت:« بار هزارم عرض میکنم که تصویر قربانیان کودکآزاری و تجاوز جنسی آن را به هیچوجه منتشر نکنید. در پخش و نشر تصویر کودکان به شدت پرهیز کنید. حتی تصویر محو آنان را منتشر نکنید. شناختهشدن مهم نیست، در تاریخ ماندن، بهیادآوردهشدن و روان خانوادهها، همه آسیبهای پس از انتشارند…»