شفقنا رسانه- روزنامههای اصولگرا امروز تیتری را به نقل از محمدرضا عارف به صفحه اول آورد و با عکس و فونت درشت کار کردند که او ساعتی پس از انتشار این اخبار آن را تکذیب کرد. براساس اطلاعیهای که دفتر رئیس فراکسیون امید منتشر کرد (اینجا) «تنها اظهارات مورد تایید همان خبر ارسالی از سوی دفتر دکتر عارف به رسانه هاست و نقل قول های دیگر منتسب به رئیس فراکسیون امید که برخی رسانه ها به نقل از منابع مختلف به صورت مخدوش،ناقص و غیر واقعی منتشر کردند مورد تایید نیست.» وطن امروز، صبحنو و سیاست روز از جمله روزنامههایی بودند که ادعا کردند عارف از مردم به خاطر روی کارآمدن روحانی عذرخواهی کرده است. خوب است روزنامهها اخبار را به نقل از منابع معتبر منتشر کنند تا احتمال چنین اشتباهاتی کمتر شود و در روزهای آینده تکذیب این خبر را هم در اولویت انتشار قرار بدهند.
اعتماد، ایران و همشهری تیتر یک را به مصوبه جدید هیئت وزیران اختصاص دادند که بر این اساس به جز ارزیابی علمی نمیتوان هیچ کسی را از حق تحصیل محروم کرد. بهمن کشاورز، حقوقدان در بخشی از سرمقاله اعتماد در این زمینه نوشت: «به طور کلی ارتباط دادن تحصیلات چه در سطوح پایین و چه در مقاطع عالی با مسائل عقیدتی و سیاسی قابل پذیرش نیست. بنده به یاد دارم در روزگار گذشته فردی که به لحاظ عضویت در یک حزب منحله محکومیت پیدا کرده و حتی تبعید شده بود، مقاطع لیسانس و فوق لیسانس را پشت سر گذاشت و در آزمون دکتری حقوق هم قبول و به کانون وکلا نیز وارد شد و با من کارآموزی کرد و در هیچ یک از این مراحل کسی بابت عقاید سیاسیاش مانع او نشد و حتی شغلش را که معلمی بود از او نگرفتند، صرفا گفتند به کادر دفتری منتقل شود اما حتی در این حالت نیز در مدارس غیردولتی به صورت حق التدریسی کار میکرد. بنابراین لایحه مذکور در مجموع مثبت ارزیابی میشود هرچند استثنائات آن جای تامل دارد.» ایران هم گفتوگوهایی از جمله با دستیار ویژه رئیس جمهوری در امور حقوق شهروندی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی داشت. فاطمه ذوالقدر عضو فراکسیون امید دربارهی اهمیت این مصوبه در بخشی از گفتوگو تاکید کرد: «با نگاهی به متن این مصوبه، میتوان دریافت که مسأله فراتر از صرف ستارهدار شدن دانشجویان است و زمینه گستردهتری به نام حقوق شهروندی را دربر میگیرد. همچنین با قیودی که در این لایحه پیشبینی شده است، تنها افرادی که محکومیتهای سنگین دارند از حق تحصیل محروم میشوند. این امر نه تنها یک بار برای همیشه مسأله تحصیل و ستارهدار شدن را ضابطهمند میکند، بلکه بسیار فراتر از مسائلی مانند فعالیتهای سیاسی و صنفی رفته و افراد بیشتری مشمول آن خواهند شد. بنابراین، توصیه من این است که به جنبه حقوق شهروندی این مصوبه دقت شود. این مسأله از این رو اهمیت دارد که دانشجویان قشر وسیعی از جامعه را تشکیل میدهند و مطابق این مصوبه، تنها درصورتی میتوان این قشر را از تحصیل محروم کرد که جرایم سنگین و اثبات شدهای را مرتکب شده باشد، درحالی که اکنون تنها دلیلی که برای این منظور بیان میشود، نقص در پرونده است که یک عنوان کلی است. اما جرایم سنگین شده در این مصوبه برای ممنوع التحصیلی، دامنه اطمینان بیشتری برای دانشجویان فراهم میکند. البته به نظر من در آینده میتوان دایره شمول این لایحه را گستردهتر کرد تا افراد بیشتری که استحقاق آن را دارند، بتوانند مدارج بالاتر تحصیلی را طی کنند.»
همشهری هم گزارشی در این زمینه نوشت و نظر یک نمایندهی مجلس و یک فعال دانشجویی دربارهی تاثیر آن بر زندگی افراد بویژه دانشجویان ستارهدار را منعکس کرد. علاوه بر آن گفتوگوی کوتاهی با یکی از کسانی داشت که دقیقا به همین دلیل روند تحصیل او دچار اختلال شد. متن مصاحبه اما نه تنها ناظر به مسئلهی او که توضیحی دربارهی همهی افراد محروم شده از این حق بنیادین است. عکس یک روزنامه اما میتوانست به راحتی با عکس دیگری جایگزین شود، عکسی از یک جلسهی رسمی که جذابیت و نکتهی خاصی هم ندارد با یک عکس اجتماعی خوب میتوانست جایگزین شود. یا حداقل به طرح انتخابی روزنامه برای صفحات ویژهی «۱۱ سپتامبر» و روایتهای نو از آن روز جایگاه بهتری بدهد.
روزنامههای جمهوری اسلامی، جوان، قدس، خراسان و کیهان عکس یک را متناسب با آغاز ماه محرم انتخاب کردند اما در مواردی مثل کیهان برخوردی پوستری با موضوع داشتند. خراسان گفتوگویی ویژهی این ایام تدارک دید که پرداخت بهتری است. صرفا به صفحه اول آوردن یک پوستر حق مطلب را ادا نمیکند.
روزنامه قدس گزارشی دربارهی در دسترس قرار نگرفتن بعضی داروهای مهم برای بیماریهای خاص نوشت که هم مسئولان انجمنهای مرتبط از مشکلات گفتهاند و هم سخنگوی سازمان غذا و دارو تدابیر اتخاذ شده را اعلام کرده است. توجه روزنامه به این موضوع که برای بعضی افراد جنبهی مرگ و زندگی دارد، خوب است. بهتر بود منبع مصاحبهها دقیقتر میآمد که به جز یکی بقیه کاملا مشخص نیست گفتوگوی روزنامه با این افراد است یا رسانهی دیگر.
روزنامه خراسان هم گزارش گفتوگوی کوتاهی دربارهی آلودگی هوای مشهد منتشر کرد که ممکن است بازگشت آلودگی در روزهای آینده را در پی داشته باشد. روزنامه به درستی پیگیر پاسخ مسئولان شد که «معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت از محیط زیست استان تصریح می کند: شرکت برق در خصوص آلودگی هوا تکالیفی دارد و باید از سوخت پاک استفاده کند، یکی از دغدغه های ما درباره عوامل افزایش آلودگی هوا بحث نیروگاه هاست و یکی از نیروگاه ها در مشهد اهداف ما را تامین نکرده که البته پیگیری هایی از طرف شخص استاندار محترم و اداره کل حفاظت محیط زیست انجام شده است.وی تاکید می کند: چرا این نیروگاه روزانه بیش از سه میلیون و ۴۰۰ لیتر مازوت به هوا متصاعد می کند و این میزان با مصرف مازوت و آلودگی آن برابر با آلودگی بنزین و گازوئیل است؛ این تهدید جدی برای مشهد است، ما این موضوع را به صورت جدی پیگیری کردیم، ریاست سازمان محیط زیست هم این موضوع را از طریق وزارتخانه های نیرو و نفت پیگیری کرده است.وی می افزاید: بر اساس قانون، صنایع نباید در شعاع ۳۰ کیلومتری از شهر، سوخت مازوت استفاده کنند و این نیروگاه در کمتر از شعاع ۳۰ کیلومتری از سوخت مازوت استفاده می کند، گاه برخی از روزها این میزان مصرف رکورد بیشتری زده است.عرفانی یادآور می شود: تذکراتی به مسئولان این نیروگاه داده ایم اما هنوز به مکاتبات ما پاسخ داده نشده است، حتی موضوع به معاون اول رئیس جمهوری منعکس شده است، استاندار و وزارتخانه ها این موضوع را پیگیری کردند، به هرحال اگر قرار باشد این موضوع حل نشود، آلودگی هوا تهدید جدی برای مشهد است. وی در پاسخ به این سوال که آیا برنامه هایی که نهادهای مرتبط برای کاهش آلودگی هوا ارائه کرده اند تضمین کننده کاهش آلودگی هوا در سال ۹۷ نسبت به سال های پیش است؟ می گوید: به طور قطع اگر برنامه های نهادهای مختلف اجرا شود به کاهش آلودگی هوا در مشهد منجر می شود. وی تصریح می کند: وقتی از دستگاه و نهادی می خواهیم که اقدامات خود را درباره کاهش آلودگی هوا انجام دهد، برخی می گویند اعتبار، تجهیزات و … نداریم، همه این ها موانع و مشکلاتی دارند اما ما مکلف هستیم که این تکالیف را انجام دهیم و اگر نمی توانیم باید از مرکز کمک بگیریم.»
سازندگی تیتر یک را به حاشیههای احتمالات حضور یا عدم حضور رئیسجمهور در شورای امنیت اختصاص و وعده داد نظرسنجیاش دربارهی این رفتن یا نرفتن را به مخاطب گزارش دهد. طرح روزنامه اما مربوط به خبری قدیمی است که آمدن آن امروز به صفحه اول درست نیست. به نظر میرسد روزنامه گاهی در پرداختن به اخبار تاخیر دارد؛ حداقل میتواند با تیترهای بهروزتر یا ایدهای جدیدتر دوباره این خبر را مطرح کند.
شرق گفتوگویی با رئیس هیئت رئیسهی صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت داشت که به شایعات و برخی ادعاها دربارهی زمینهی کاری این مجموعه پاسخ داده است. سوالها میتوانست کمی فعالانهتر مطرح شود با این حال از این منظر که روزنامه تلاش کرده دریچهای برای روشن شدن ابهامات باز کند، این کار مهم است.