شفقنا رسانه- بعد از برگزاری اولین مناظره تلویزیونی بین ۶ نامزد ریاست جمهوری رسانهها به انعکاس حاشیهها و مسائل مطرحشده پرداختند. روزنامه ایران در دو صفحه گزارش کاملی از ابتدای برگزاری این مناظره را کار کرده است که با نیم ساعت تأخیر شروع شد. نشریه بدون هیچ تحلیلی فقط به انعکاس حرفها و انتقادات مطرحشده از سوی نامزدها پرداخته است. بهتر بود روزنامه با تحلیل کارشناسانه به بررسی اولین مناظره تلویزیونی میپرداخت، اگرچه به نظر میرسد این روزنامه وابسته به دولت سعی دارد بر اساس ماده ۶۸ قانون تبلیغات، که رسانههای دولتی و عمومی را از تبلیغ له یا علیه کاندیداها محدود کرده، عمل کند. به همین خاطر کار کردن چنین گزارشهایی بدون تحلیل و نقد دور از انتظار نیست.
رفع اتهام تا ستاره شدن جهانگیری
روزنامه شرق اما با انتخاب گزیده سخنانی از ۶ نامزد تنها به انعکاس بخشی از حرفهای آنان پرداخت. این نشریه در مطلبی دیگر گزارشی از سخنان مرتضی مردیها را در نشست هماندیشی برای انتخابات کارکرد. در این نشست مردیها با اشاره به اهمیت رأی دادن توضیح داده«فقط برنده شدن در انتخابات مهم نیست. کمیت و کیفیت حضور در کنار هم مهم است. کمیت حضور، کیفیت، چانهزنی برای مطالبهگری را بیشتر میکند».
این روزها بیشتر نقدها متوجه صداوسیما و عملکردش در پخش برنامههای تبلیغاتی و فرصتهایی است که به کاندیداها برای صحبت کردن میدهد. شرق در گزارشی به بررسی این موضوع پرداخته که هشت سال پیش چنین فرصتی برای یکی از کاندیداها فراهم شد تا از اتهامهایی دفاع کند که به او زده بودند. بعد از برنامه تبلیغاتی قالیباف در روز پنجشنبه و صحبتهای او علیه دولت، روزنامه شرق این سؤال را مطرح کرده که در «این دوره به رئیسجمهور فرصت پاسخگویی به اتهامات داده میشود؟». علی تاجر نیا از اعضای شورای مرکزی اتحاد ملت دراینباره گفته«صداوسیما باید جدای از وقتهایی که برای برنامههای تبلیغاتی رئیسجمهور مستقر در نظر میگیرد، زمانی را هم برای پاسخگویی رئیسجمهور به اتهامات در نظر بگیرد»
عبدالله ناصری هم دراینباره توضیح داده: «صداوسیما اگرچه وقت را بهطور مساوی تقسیم کرده است، اما از سال ٩٢ به اینسو خودش یکطرف دعوا بوده است». همچنین عبدالله رمضانزاده در گفتوگو با این نشریه دربارهی اظهارات قالیباف در برنامه تلویزیونی گفته«قالیباف فقط به انتقام فکر میکند قالیباف میداند که رئیسجمهور نمیشود. تنها میخواهد زمین سوختهای را تحویل ریاستجمهوری بعدی بدهد».
تحلیل مناظرههابا کارشناسان باعث میشود مخاطب هم دید بهتری نسبت به صحبتهای کاندیداها مطرح کند و هم ذهنش برای تحلیل در مناظرههای بعدی آمادهتر باشد. اعتماد ضمن انعکاس مناظره اول، در یک بسته ویژه گزارشی از تحلیل کارشناسان را کار کرده است. فیاض زاهد فعال سیاسی اصلاحطلب به چرایی پیروزی اصلاحطلبان در مناظره اول پرداخته است. او سه کاندیدای اصلی برای انتخابات را اینگونه توصیف کرده که رئیسی در حد و اندازه یک رقیب جدی برای آقای روحانی ظاهر نشد، قالیباف هم به دنبال استراتژی تهاجمی است. حسن روحانی هم چهرهای جذاب از خود نشان نداد. فیاض توضیح داده«با این حال میتوان بهیقین گفت که اسحاق جهانگیری ستاره این مناظره بود حتی او از حد و اندازههایی که ما از جهانگیری همیشگی انتظار داشتهایم هم فراتر رفته است». احمد شیرزاد دیگر فعال سیاسی اصلاحطلب هم با تجزیهوتحلیل اولین مناظره توضیح داده«در مجموع برآوردی که میتوان از مناظره نخست داشت این بود که تیم اعتدالگرایان و اصلاحطلبان یک غلبه نسبی داشت. آقای قالیباف کاملاً با شیوههای احمدینژاد ظاهر شد و دنبال رأی همان پایگاهی است که به احمدینژاد رأی داد».
سعید لیلاز تحلیلگر مسائل اقتصادی هم در مورد این مناظره به اعتماد گفته«آقای قالیباف بهجای تبیین برنامههایش فقط به دولت حمله کرد، گویی تنها برنامهاش در انتخابات حمله به دولت است»
محمدامین قانعی راد هم با نگاه جامعهشناسانه گفته که مناظره بین آقای قالیباف و آقای جهانگیری قطبی شد و بیشتر لایههای اختلافنظر و برنامه آشکار شد. قانعی راد تحلیل کرده«اما نکته مهمی که در این مناظره وجود داشت نگاه جامعهشناختی بود که آقای جهانگیری و روحانی سعی کردند از خود ارائه دهند. و نشان دادند که موضوعات را با نگاه جامعهشناختی میبینند» این که روحانی در بحث ازدواج فقط به اشتغال اشاره نکرد یکی از موارد همین نگاه جامعهشناختی است.
اعتماد همچنین در بخشی دیگر به انعکاس نظر مردم در مورد این مناظره پرداخت که ایده خوبی است از این نظر که بخشی از دیدگاه عامه مردم هم شنیده شود چراکه رأیدهنده نهایی همین مردم هستند. اگرچه دربارهی روش یعنی افکارسنجی تلفنی با شیوههای کاملا علمی هم همیشه این شک و تردید وجود دارد که با توجه به روحیهی محافظهکار ایرانیان در ابراز عقاید بویژه در زمینهی سیاست، تا چه حد میتوان به نتایج اتکا کرد؟
حمیدرضا جلاییپور هم بعد از مناظره در گفتوگو با اعتماد، روحانی را برنده نخستین مناظره دانسته و با انتقاد از آگاهی رئیسی و قالیباف نسبت به مسائل کشور گفته «آقایان رئیسی و قالیباف اصلاً احاطهای به مسائل کلان کشور ندارند و حتی یک دستگاه تحلیلی و تعلیلی درستی ندارند. واقعاً چنین چیزی جای تأسف دارد. جناح اصولگرایی امروز به کجا نزول کرده است؟»
روزنامه ابتکار هم با پوشش دادن مناظره کاندیداهای ریاست جمهوری تیتر وار به تحلیل هرکدام از نامزدها پرداخت. «تکرار اهرم گازانبری برای انتقاد جهانگیری از قالیباف»، «بازتولید فن مناظره از نوع روحانی»، «مسئله اشتغال رمز حمله به دولت»، «درخواست برای پاسخ به دروغها از سوی قالیباف»،« هاشمی طباء آرام و باوقار»، «رئیسی بدون چالش» و «مصطفی میر سلیم نشانی از اصولگرایی نداشت» از جمله این تحلیلها بود. در آخر گزارش هم اسحاق جهانگیری پیروز میدان در نظر گرفته شده و گفته«معاون اول رئیسجمهوری با درخشان ظاهر شدنش در این مناظره گوی سبقت را از همه رقیبان ربود. اکنون میتوان این قضاوت را کرد که چه کسی پیروز مناظره نخست در میان موافقان و مخالفان خود بود».
اصولگرایان و انعکاس اولین جدال انتخاباتی
روزنامه جوان علاوه بر انعکاس این مناظره، بهنقد وعدههای روحانی پرداخته است. نویسنده ادعا کرده اگر سال ۹۲ نگفتید «ما میتوانیم فقط در گردشگری ۴ میلیون ایجاد کنیم پس این فیلم کیست؟» در این مطلب اگرچه جمله کامل روحانی را آورده است اما با نادیده گرفتن بخشی از واقعیت، نتیجهی مورد نظر خود را گرفت و به دستور زبان فارسی در درک جملهی روحانی توجهی نکرد. «اگر» در لغت نامه فارسی یعنی هرگاه، چنانچه، بشرطی که. وقتی «اگر» در ابتدای جملهای قرار میگیرد جملهی دوم را مشروط به انجام جملهی اول میکند. روحانی گفته بود: «اگر در سال ۱۰ میلیون توریست وارد کشور شود، ۶/۱۳ میلیارد درآمد ارزی و ۴میلیون اشتغال درست میشود.»
حمله به قالیباف یا روحانی؟ جملهای که از سوی مخالفان و موافقان دولت بعد از اولین مناظره زیاد دیده میشود. روزنامه صبح نو با تیتر «شورش دو علیه یک» مناظره را حمله به قالیباف دانسته و ادعا کرده «رئیسجمهور و معاون اولش بهجای پاسخ صریح و شفاف به سؤالات هر دو به آقای قالیباف حمله کردند تا شاید بتوانند از این طریق میزان رأی خود را افزایش دهند» در این گزارش نویسنده با انتخاب بخشهایی از صحبتهای کاندیداها، حضور جهانگیری را رونمایی از سپر دفاعی خوانده و ادعا کرده حرفهای روحانی در دفاع از خود تنها توجیه بوده است. او همچنین توضیحات قالیباف دربارهی مشکلات زیستمحیطی و بیابانزایی را جواب دندانشکن دانسته است. این نشریه همچنین در مطلبی دیگر به انعکاس صحبتهای قالیباف در گفتوگوی تلویزیونی پرداخته است. «نبرد با دولت ۴درصدی»،«۲۹اردیبهشت؛پایان ناکارآمدی» و «ایران، بهشت واردات» از میان تیترهای آن بود و در متن بیش از استدلال، جملههای تقطیع شده روحانی را در راستای هدف مطلب خود پیش برده است، برای همین عنوان گزارش برای شبه یادداشت، درست نیست.
منوچهر محمدی، استاد علوم سیاسی در گفتوگو با صبح نو به انتقاد از کارنامه دولت یازدهم پرداخته است. محمدی دربارهی امنیت ملی توضیح داده «امنیت کشور هیچ ربطی به دولت ندارد. نیروهای مسلح که تحت فرماندهی مقام عظمای ولایت هستند امنیت کشور را تأمین میکنند.» و گفته هیچ کدام از دولتها نقشی در این زمینه ندارند. او همچنین دربارهی سرمایه اجتماعی دولت گفته«سرمایه اجتماعی دولت بسیار ضعیف است.» هرچند انتقاد به اقدامات دولت تا روز انتخابات جای تعجب ندارد ولی روال چنین مصاحبههایی بیشتر برای نشان دادن چهرهای نامناسب از دولت است تا اینکه اقدامات آن مورد ارزیابی و سنجش قرار گیرد. ضمن این که روزنامه نزدیک به محمدباقر قالیباف میتواند برنامههای این کاندیدا را بهتر تشریح کند و به مخاطب اطلاع بدهد.
روزنامه قدس هم در گزارشی به نقد عملکرد روحانی و دفاع جهانگیری از اقدامات دولت پرداخته است. در این گزارش تنها بخشهایی از حرفهای رئیسی و قالیباف دربارهی مسکن و ایجاد اشتغال برای جوانان منعکس شده است. نویسنده ادعا کرده که روحانی دربرابر نقدهای فنی و کارشناسانه «سعی در فرار از ضرب موضوعات را داشت»؛ و جهانگیری آمده بود تا با اعداد و ارقام نقش یک ضربهگیر را برای رئیس خود ایفا کند و در اینباره توضیح داده «استراتژی دو نامزد دولتی، دادن سپر به دست روحانی و بستن شمشیر از رو توسط جهانگیری بود».
جعفر بلوری در یادداشت روز کیهان به انتقاد از حرفهای دولت دربارهی وعدههای دیگر کاندیداها پرداخته است. در این یادداشت نویسنده ادعا کرده «چنین برچسبهایی دقیقاً از سوی همان کسانی به رقبا زده میشود که با وعدههای پوپولیستی و خلاف واقع، عوام را فریفتند، به قدرت رسیدند، به داشتههای ارزشمندی مثل هستهای و مسکن مهر و … چوب حراج زدند و درنهایت چوب آن را هم خود خوردند و هم مردم». این روزنامه همچنین در بخش گفتوشنود ادعا کرده وعدههای روحانی بر زمینمانده است و برای سادهتر کردن موضوع مورد ادعا به روال همیشگی این بخش نوشته: « گفتم: شخصی که ادعا میکرد نابیناست از نظام وظیفه معافی گرفت، اما همان شب به سینما رفته بود که متوجه شد پزشک نظاموظیفه بغلدستش نشسته است، برای رد گم کردن، دستش را روی زانوی پزشک کشید و پرسید؛ آقا! ببخشید، این اتوبوس کجا میرود؟ درست سوار شدهام؟!»
انتهای پیام