شفقنا رسانه- گردهمایی عکاسان به مناسبت روز جهانی عکاس برگزار و هفت نشان به شش عکاس و یک روزنامه اهدا شد.
به گزارش شفقنا رسانه، در این مراسم به خانواده مرحوم علیرضا سلطانی و مرحوم وحید سهرابی از طرف جمعی از پیشکسوتان یادبودی اهداء شد و از پیشکسوتان عکس از جمله یدالله وزیری، عزیزالله نعیمی، منوچهر یگانهدوست، سبحان قلی کهنبانی، رضا حافظ القرآن تقدیر به عمل آمد. همچنین نشان عکاس سال مطبوعاتی ایران در سال ۹۶ در بخش ورزشی به آقای یونس علیشیری؛ بخش عکاس سال زن به مونا هوبهفکر؛ عکاس استانی به محسن اسماعیل زاده؛ عکاس پیشگام علی کاوه-که پسرش فرهاد کاوه نشان را دریافت کرد-؛ در بخش خبری امید وهابزاده، در بخش روزنامهها روزنامهی ایران و در بخش مستند علی حامد حق دوست اعطا شد.
حلقهی تأثیرگذار و سرنوشتساز
حمید فروتن، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی ایران در ابتدای این برنامه با مهم دانستن سهم عکاسان در تاریخ رسانهای جهان بیان کرد: نمیتوان گفت اگر نبودند نظام اطلاع رسانی در سراسر دنیا چیزی کم داشت بلکه می توان گفت اگر عکاسان مطبوعاتی نبودند تصور سیر تکوینی اطلاعات در عصر نوین، بسیار دشوار بود. همچنین می توان گفت عکاسان خبری در ساختار اطلاع رسانی جهانی، حلقهی تأثیرگذار و سرنوشتسازی هستند. در عین حال سهم قابل توجهی از سختی و مخاطرههای فعالیت رسانهای را هم به خود اختصاص دادهاند. این سختی و مخاطرهها در کنار آن سهم مؤثر در جریان اطلاعرسانی به حدی است که می توان گفت تجلیل از مقام و خدمات عکاسان مطبوعاتی اگر نگوییم محال، بسیار دشوار است.
فروتن توضیح داد: به همین دلیل در انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی ایران تصمیم بر آن گرفتیم که هر ساله به نمایندگی از فعالان حوزه های مختلف عکاسان مطبوعاتی، از برخی همکاران انجمن تجلیل کنیم. تا علاوه بر ادای احترام و انتقال پیام قدرشناسی از طریق نمایندگان عکاسان حوزههای مختلف این امید را تجلی بخشیم و به شرط تداوم اهدای این نشان در سالهای متوالی به مرور قدردان مجموع همکاران عزیزی باشیم که هر یک در شاخه یا شاخههایی از همت و موفقیت سهم وافری داشتهاند.
هفت نشان ویژه
او در ادامه گفت: مراسم امسال دارای هفت نشان است که به شش عکاس و یک روزنامه برتر تعلق می گیرد در نخستین تجربه تصمیم گرفتیم ارزیابی، شاخصبندی و انتخاب برگزیدگان از طریق هیئتهای داوری در بخشهای مختلف صورت گیرد. به همین منظور هفت گروه داوری شامل ۳۶ داور وظیفه این داوری را برعهده گرفتند.
فروتن در ادامه داوران بخشهای مختلف را معرفی کرد و توضیح داد: در این مراسم داوران بخش عکاس خانم شامل نیوشا توکلیان، نفیسه مطلق، مهناز افضلی، یلدا معیری، آرش خاموشی، کیارنگ علایی و داوران بخش عکاسان پیشگام شامل؛ فرهاد سلیمانی، سید عباس هاشمی، سیف الله صمدیان، علی فریدونی، محمد نوروزی و حسین حیدری بودند. برای انتخاب روزنامه برتر ما در ادامه داوری ای که قبلاً برای معاونت مطبوعاتی انجام داده بودیم، روزنامه های باقی مانده -که در رتبه بندی شرکت نکرده بودند- را هم داوری کردیم و این داوری توسط همان گروه یعنی رضا معطریان، اسماعیل عباسی و فرهاد سلیمانی صورت گرفت. در بخش عکاسی خبری داوران شامل ساتیار امامی، وحید سالمی، حیدر رضایی، یونس شکرخواه و مجید رضاییان بودند. در بخش عکاسان استانی تیمی مشخص شد که علی آقا ربیع به عنوان سرتیم گروه خود را شامل روح الله وحدتی، امیر پورمند، ابوالفضل نسایی، مجید عسگری پور و عادل پازیار مشخص کرد که با رصد عکاسان استانی و شهرستانها به داوری پرداختند. در بخش عکاسی ورزشی داورانی چون احمد معینی جم، علی قلم سیاه، علی کاوه، نادر داوودی، محمود ظهیرالدینی، فرشاد عباسی و علی رهبر حضور داشتند. داوران بخش مستند اجتماعی هم شامل ابراهیم نوروزی، بهنام صدیقی و ابراهیم حیدری بودند.
او ادامه داد: در اولین تجربه، تدوین ملاکهای انتخاب عکاس سال را به خود گروههای داوری سپردیم و در بخش روزنامه برتر نیز با توجه به طرح رتبهبندی عکس مطبوعات توسط این انجمن شاخصهای دوازده گانه ای مورد بررسی قرار گرفت.
امیدواریم رویدادی فراگیر داشته باشیم
فروتن اظهار داشت: امیدواریم اولین تجربه نشان عکاس سال بتواند تبدیل به یک رویداد فراگیر، حرفهای و مستقل در عرصه عکاسی مطبوعاتی ما باشد تا جای خالی رویدادهای پیشین از جمله جایزه کاوه گلستان، جایزه سوره و بسیاری دیگر از رویدادهای تعطیل شده را پر کند. بر همین اساس از هیئت مدیره انجمن درخواست می کنیم تا برگزاری مراسم اهدای نشان عکاس سال مطبوعاتی ایران را به عنوان یکی از وظایف سالیانه هیئت مدیره مصوب کند تا در سالهای آتی این رویداد حرفهای متوقف نشود.
کمال خرازی از مدیران اسبق ایرنا در بخش دیگری از این مراسم گفت: ما سالها از ابتدای انقلاب و جنگ تحمیلی در خدمت جوانان بودیم. این جوانان با عشق و علاقه در جنگ شرکت میکردند و تصاویر گرانبهایی میگرفتند که در مجموعهای به نام جنگ تحمیلی منتشر شد که تأثیر بسیاری بر جامعه خودمان و جوامع بینالمللی داشت.
او ادامه داد: عکس و عکاسی در آن زمان در جامعه ایران و بینالملل توانست مطرح شود چون در خدمت جنگ و دفاع مقدس بود. کسی که به جبهه میرفت آمادگی هر اتفاقی را داشت. عکاسان عزیز ما مانند رزمندگان آمادگی هر اتفاقی اعم از شهید شدن، جانباز شدن و … را داشتند. به همین دلیل عکاسی در خدمت منافع ملی بود و امروز هم همچنان این گونه است.
خرازی اظهار کرد: عکسهایی که عکاسان چه در شبکههای اجتماعی، چه مطبوعات و چه رسانههای خارج از کشور می گیرند، اگر به عنوان یک ایرانی در خدمت دفاع از کشور باشد از ارزش بالایی برخوردار است.
او با اشاره به تأثیر عکس شهید محسن حججی که اخیرا توسط داعش به شهادت رسید، گفت: شما میدانید یک عکس در کشور ما چه غوغایی به پا کرده است، عکس شهید عزیزی که استواری در چشمانش نمایان است و این حرکت بزرگی در جامعه ایجاد کرده است. این عکس نشان دهنده یک شخصیت بزرگ ایرانی است و میتواند انقلابی به پا کند و حرکتی اجتماعی به بار بیاورد و یک ملت را نجات دهد. باید توجه داشت یک عکس همچنین میتواند آثار سوئی هم به بار بیاورد. این وظیفه عکاسان است که چه عکسی بگیرند تا در جهت منافع ملی باشد.
او ادامه داد: یکی از معضلات جامعه امروز ما فضای مجازی است. هر کسی هر کاری بخواهد در این فضا میکند. متأسفانه شایعات زیادی وجود دارد که باید با آنها مقابله کرد. شما عکاسان در این راه می توانید کمک کنید و از عظمت و استقلال کشور دفاع کنید.
عقبنشینی به نفع صنوف
حسین انتظامی معاون امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی از دیگر میهمانان این برنامه با تشکر از انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی گفت: جشن باشکوهی است. سراغ هر کدام از قدیمیها را که میگیرم حضور دارند. واقعیت این است که در عالم روزنامهنگاری، عکاسان مظلومترین هستند و این در حالی است که عکاسان فرهنگ تصویری جامعه را شکل میدهند و جایگاه والایی دارند.
او ادامه داد: از انجمن تشکر میکنم چون مسیری را با حضور پیشگامان طی کرده و این عزیزان نسل به نسل اضافه شدهاند. به همین خاطر است که این انجمن دوام و بقاء و پیوستگی نسلی دارد. یکی از سیاستهای دولت عقبنشینی به نفع صنوف است. این فقط برای یک سخنرانی و اعلام معمولی نیست و باید در سیاستها خود را نشان دهد. به این معنا خیلی از کارهای دولت در حوزه های تخصصی بهراحتی قابل واگذاری به صنوف هستند.
او با اشاره به طرح رتبهبندی روزنامهها و خبرگزاریها و توجه به عکاسان در آن گفت: این طرح چند سالی است که توسط خود این رسانهها انجام میشود. یکی از کارهایی که در این زمینه انجام شده درج اسم عکاس است که باعث میشود امتیازی برای روزنامه در نظر گرفته شود تا به پدیدآورنده آن اثر چه در حوزه مکتوب و چه تصویری توجه شود. از امسال هم قرار است چند هفتهی دیگر ارزیابی کار تصویری و عکسهای خبری -که انجمن آن را برعهده گرفته بود – اعلام شود و این خود باعث کیفیتر شدن کار میشود.
عضوگیری سختگیرانه همراه با آموزش
انتظامی گفت: خواهشی دارم که انجمن در فرایند عضوگیری رتبهبندی داشته باشد. یعنی هر کسی به راحتی عکاس خبری نشود. همچنان که در روزنامهنگاری، شهروند روزنامهنگار ضرورتا یک روزنامهنگار حرفهای نیست، در عکاسی خبری هم این گونه است. بهتر است انجمنها در فرایند عضوگیری سختگیری و در فرایند آموزش تلاش کنند. البته در آموزش وظیفه ریل گذاری آن بر عهده دولت و بقیه مسیر با انجمنهای تخصصی است.
عکس باعث ایجاد تمایز است
به گزارش شفقنا رسانه، احمد مسجدجامعی عضو شورای چهارم شهر تهران هم یکی دیگر از سخنرانان این مراسم بود.
او با اشاره به ضربالمثلی چینی در اهمیت نقش عکس گفت: چینیها می گویند یک عکس بیش از ده هزار کلمه معنا میرساند و جناب حافظ هم در شعرش میگوید «هر کو نکند فهمی زین کلک خیال انگیز/ نقشش به حرام ار خود صورتگر چین باشد» که روایت عجیبی از صورتگری بیان می کند. در حال حاضر در دوره ما هم در همه عرصهها آنچه باعث تمایز شده، عکس است و خبر کمتر خوانده می شود.
او با اشاره به تصویر منتشر شده از شهید حججی گفت: نگاه مظلومانه در چشمان این شهید با نگاه از حدقه بیرون آمده و چاقو به دست فرد داعشی در این عکس، هنری میخواهد تا این دو شخصیت مثبت و منفی را به تصویر بکشد. یکی چهرهای آرام دارد و دیگری اضطراب در نگاهش است. اضطراب باید در کسی باشد که هیچ سلاحی ندارد و این عکس پیام زیادی دارد. در این ایام هم عکسهای زیادی منتشر شدند که هر کدام روایتهای مختلفی از آنها میشد.
مسجدجامعی در ادامه گفت: امروزه عرصه خبر به سمت عکس میرود، نه تنها روزنامهای نیست که از عکس استفاده نکند بلکه شیوه خبرگزاری جدیدی به وجود آمده که مبنایش با عکس است و همه چیز را با عکس بیان میکند.
او ادامه داد: من خوشحالم که این مجموعه به صورت یک نهاد مدنی فعالیت میکند و تشکلهای استانی هم به آن اضافه شدند. امیدوارم هر سال شاهد مراسم باشکوهتری باشیم و این روایتها را در بیان تصویر شما عزیزان ببینیم.
منبع رجوع عکاسان برای یادگیری
در ادامه امیر نریمانی مسئول روابط عمومی انجمن به بیان توضیحاتی درباره سیاست های سایت جدید انجمن پرداخت و گفت: در سری جدید به روز رسانی سایت، سیاستگذاری اتفاق افتاده و قرار بوده بیشتر تولید محتوا باشد تا بازنشر آن. جلساتی با اساتید گذاشتیم و تصمیم بر این شد که برای تولید محتوا هم در زمینه عکاسی مطبوعاتی داخلی و هم خارجی هیئت مدیره بودجه در نظر گرفت تا تیم ثابت رسانه ای ایجاد کنیم.
او در معرفی بخش های مختلف سایت گفت: در کنار اینها ما با سر تیمهای گروههای هفت نفره که امروز نشان دریافت کردند، گفتوگوهای کوتاهی انجام دادیم و چارچوبهای انتخابشان را بیان کردهاند. بخش یادداشت و مقالات برای ما اهمیت ویژهای دارد. از اساتید خواهش می کنیم که در این زمینه به ما کمک کنند. در این بخش می خواهیم تولید محتوا کنیم و بنویسیم. چرا که تجربیات اساتید عکاس به درد ما عکاسان جوان تر می خورد و قرار بر این شده است تا رابطه خود را با اساتید فتوژورنالیسم بیشتر کنیم و از آن ها یادداشت بگیریم و خواهش کنیم تا به مسائل روز جامعه عکاسی حساس تر باشند.
نریمانی ادامه داد: بیشتر تاکید داریم تا تولید محتوا کنیم و اطلاعات، مقالات، ترجمه ها و … در این حوزه را ما منتشر کنیم و رسانه های دیگر از ما استفاده کنند. در واقع می خواهیم این سایت یک منبعی برای رجوع عکاسان باشد. از دیگر امکانات این سایت اضافه شدن بخش اعضا است که هر کدام از اعضا یک صفحه شخصی خواهند داشت تا رزومه و بیوگرافی و نمونه کارهایشان را در آن بارگذاری کنند. در این سایت بخش نمایش فیلم داریم و قرار شده تا فیلم های به روز عکاسی را در اختیار مخاطبان قرار دهیم.
حساس ترین دوره معاصر ایران
سیفالله صمدیان، یکی از سخنرانان این مراسم در ابتدا با اشاره به اقدامات کمال خرازی در حوزه عکس گفت: وجود نازنینی در جمع ما باعث شده بر خود لازم بدانم تا از ایشان تقدیر کنم چراکه اگر نبودند در حساس ترین دوره معاصر ایران (دوران دفاع مقدس) عکاسی خبری ره به جایی نمی برد و خیلی از افتخارات تصویریِ به جای مانده و این گنجینه به این شکل حفظ نمی شد. ایشان دکتر کمال خرازی هستند که قدر و منزلت عکاسی را حفظ کردند. یاد دارم وقتی قرار شد با دوستان پنج جلدی های جنگ تحمیلی را چاپ کنیم دکتر خرازی به ما یک امکانی را دادند که فکر نمی کنم به راحتی بتوان آن را در کشور به دست آورد.
او ادامه داد: ایشان احساس کردند که می توان به گروهی اعتماد کنند و آزادی عمل به ما داد که نتیجه آن را هم خودش و هم جامعه ایران و هم تاریخ عکاسی جهان دید. اگر یک عراقی، اندونزیایی و … این عکس ها را ورق بزند، متوجه موضوع میشود و با نگاه انسانی این عکسها جمع آوری شده بود.
صمدیان با اشاره به مشکلات عکاسان گفت: مشکل اصلی جامعه ایران اعتماد نداشتن به فرهنگ تصویری جاری و حاکم بر جهان است یعنی ما یاد نگرفتیم که هنوز بودجه خود را کجا تقسیم کنیم. فرهنگ تصویری در ایران اصلا جدی گرفته نشده و این تأسف بار است که ملت ایران به جای اینکه فرهنگ خود را ببیند مجبور است تا سریال های کشورهای دیگر را ببیند و این به این دلیل است که مسئولان اهمیت فرهنگ تصویری در جامعه را متوجه نشدهاند و برای آن فضای لازم را نساختهاند.
این برنامه از ساعت ۱۷:۳۰ با عکس یادگاری در حیاط خانه هنرمندان شروع شد و پوستر آن را رضا رشیدی، هنرمند گرگانی طراحی کرده بود.
گزارش: زهرا حکیمی
عکسها: روزبه فولادی