شفقنا رسانه- زهرا حکیمی: بالا رفتن نرخ ارز در هفتهی گذشته و بعد پایین آمدن آن تحلیلها و گمانهزنیهایی به همراه داشت. اما میزان این تحلیلها کم و وجه پیش بینیکنندهی آنها ضعیف بود. مسعود سلیمی، سردبیر «جهان صنعت» اما معتقد است درباره دلایل تغییرات دلار در روزهای اخیر خیلی بحث شده و رسانهها از قبل هشدارهای لازم را داده بودند.
سلیمی با اشاره به نوسانات بازار ارز ایران و عملکرد رسانهها به شفقنا رسانه میگوید: درباره بالا و پایین آمدن نرخ دلار خیلی بحث شده و تحلیل همان است که ۶ ماه یا یک سال پیش گفته شده است. اگر اقتصاد کشوری متوازن باشد و درست کار کند طبیعتاً باید دلار نرخ ثابتی داشته باشد. به عبارتی تحلیل بوده و الآن بحث خبری آن مطرح است. این هشدارها از قبل داده شده بود.
برخی از تحلیلها یکی از دلایل بالا رفتن قیمت ارز را بازگشت سرمایه به مالباختگان مؤسسات مالی و سرمایهگذاری این افراد در بخش ارز و سکه میدانند. با فرض صحت این فرضیه و نقش شفافیت اطلاعات، اجرایی شدن قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات چقدر می تواند در بهتر شدن تحلیلها و پیشبینیها به رسانهها و خبرنگاران حوزه اقتصاد کمک کند؟ سلیمی پاسخ میدهد: این قانون به همه خبرنگاران کمک میکند. از طرف دیگر بحث بالا رفتن قیمت دلار فقط مختص ایران یا خوب و بد بودن دولت و … نیست، بلکه در هر جای دنیا اگر شفافیت نباشد شایعه شکل میگیرد. ولی وقتی خبر به درستی پخش شود و پخش کننده خبر جوابگو باشد مسلما مشکلی ایجاد نمیشود. بنابراین همه بخشها احتیاج به گردش آزاد اطلاعات دارند ولی چون سرویس اقتصادی با معیشت مردم، پول، گرانی و ارزانی سر و کار دارد – دلار هم نماد این است- اهمیت آن بیشتر میشود. به عبارتی وقتی میخواهید کالایی را بخرید فروشنده قیمت اجناس را براساس افزایش دلار با شما حساب میکند.
این نقد همواره وجود داشته است که در تحلیلهای اقتصادی گاهی منافع رقبای سیاسی غلبه پیدا میکنند، و بر روی تحلیلها تأثیر میگذارند. سردبیر جهان صنعت توضیح میدهد: طبیعتاً روزنامهنگاران باید از منابع خبری اطلاعات بگیرند. وقتی در داخل خبر نیاید یا متناقض باشد یا چند خبرگزاری با توجه به نگاه جناحی حتی ماهیت خبر را عوض کنند -که این از حرفه روزنامهنگاری به دور است- باعث میشود، مردم به خبرگزاریهای خارجی روی آورند. تحلیل با خبر فرق دارد و ممکن است تحلیل من با یک خبرنگار دیگر متفاوت باشد ولی حق نداریم خبر را وارونه کنیم. متناقض بودن خبرها و تکذیب آنها بیاعتمادی ایجاد میکند.
این سردبیر ادامه میدهد: الآن گفته میشود تورم زیر ۱۰ درصد است ولی وقتی کسی میخواهد برای مصارف روزانه خرید کند، اصلا نمیداند تورم چیست. در این وضعیت مردم با تردید به این اخبار نگاه میکنند. اعداد و ارقامی که اعلام میشود مناسبتی با پول جیب مردم ندارند. تحلیل در مسائل اقتصادی باید در جایی باشد که ببینیم کجا به نفع مردم است و بدون جهتگیری به نفع مردم گام برداریم.
او توضیح میدهد: در همه جای دنیا رسانهها جهتگیری دارند ولی جهتگیری آنها جناحی نیست بلکه جهتگیری فکری خودشان است. بعضی نشریاتی که در دولت آقای احمدینژاد از ایشان طرفداری میکردند الآن با آقای روحانی مخالف هستند. این رسانهها تحلیلهایشان نگاه سیاسی دارد و باید دید در این نگاهها مردم در کجا قرار دارند. این جهتگیریها نمیگذارد تحلیل واقعبینانه باشد.
سلیمی با اشاره به رسالتهای حرفهی روزنامهنگاری بیان میکند: خبرنگاران در مقابل مردم تعهد دارند و باید آنچه به نفع مردم است، انجام دهند. غیر از این باشد کار روزنامهنگاری معنایی پیدا نمیکند و یک حقوق بگیر برای تشکلها میشود که اهداف آنها را پیش میبرد.